Socrates en Xanthippe

Oude schrijvers zeggen veel over Socrates en diens vrouw, Xanthippe genaamd, en leveren over dat zij voldoende vervelend en uitzijnd op twist was. Men zegt echter dat Socrates haar woede en verwijten dag en nacht onverstoord verdroeg. Daarom zei een vriend ooit eens: "Waarom smijt je haar niet buiten en stuur je haar niet terug naar haar vader? Wie zou zo een echtgenote kunnen verdragen? Als ik er zo eentje had, verdroeg ik haar op geen enkele manier." Socrates zei echter al lachende: "Waarom zou ik haar wel niet verdragen? Wat moet ik anders doen? Zoals de wijzen zeggen: Verdraag, als je het niet kan vermijden. Wanneer ik dat lastig mens (lees: die bitch) en haar verwijten thuis verdraag, oefen ik. Zo immers kan ik de beledigingen en verwijten van de overigen op het forum gemakkelijk verdragen. Wij moeten bij onze echtgenotes geen fysiek geweld gebruiken, maar raad. Laten wij zo de zorgen verdragen!"

De filosoof beschikte over weinig vermogen en woonde in een arm huis. Terwijl velen zich hierover verwonderden, zei hij: "Velen beweren in voorspoed dat zij onze vrienden zijn, in tegenspoed staan weinigen ons bij. Moge ik mijn toch zo klein huis kunnen vullen met ware vriendjes. Als God mij dat geeft, zouden jullie niemand gelukkiger kunnen vinden dan ik. Want werkelijk, als ik in een groter huis woonde zou het op geen enkele wijze gevuld kunnen worden."

Vrienden vergezelden Socrates echter niet vaak naar huis. Toen enkele leerlingen daar ooit verbleven, riep Xanthippe met zeer hevige woorden naar Socrates: "Oh goede goden, had vader me maar niet met zo'n luie en praatzieke man uitgehuwelijkt. Als pappie slimmer was geweest dan zou ik die dingen nu niet moeten verdragen!" En andere dergelijke dingen die boze vrouwen gewoon zijn te zeggen. Wanneer Xanthippe hem echter met vanalles en nog wat in het openbaar begon te bedreigen, heeft de filosoof, na wat te hebben getreuzeld omdat hij van mening was dat er slechtere dingen te vrezen zijn, het huis verlaten. Xanthippe echter, door het geduld meer en meer razend gemaakt, klom naar een hoger gelegen huis en goot een kruik met smerig water gevuld leeg op het hoofd van haar man. De gasten zijn dan echter zeer verontwaardigd: "Zoiets moogt ge niet verdragen! Het is dan misschien uw echtgenote maar geen enkele vrouw zou zoiets mogen durven!" Maar de wijze zei hierop: "Schiet maar niet uit uwe slof, mijn vrienden. Als zij zoiets niet deed dan was ze de ware Xanthippe niet. Bovendien hing er al lang onweer in de lucht, laten wij dan niet verwonderd zijn als de regen neervalt!"